Friday 15 August 2008

Τα θρησκευτικά

Το δικαίωμα στην απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών σε Δημοτικά-Γυμνάσια-Λύκεια, χωρίς μάλιστα την υποχρέωση της αιτιολόγησης (δηλαδή δήλωση άλλης ή καμιάς πίστης), προβλέπει εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας (αρ. πρωτ. 91109/Γ2/10.7.2008). Βέβαια σε λιγότερο από ένα μήνα το ίδιο Υπουργείο διευκρίνισε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών παραμένει υποχρεωτικό.

Στο Βέλγιο, όπου πήγαν σχολείο τα παιδιά μου ισχύουν τα εξής. Οι μαθητές του Δημοτικού και του Γυμνασίου-Λυκείου οφείλουν να δηλώσουν στην αρχή του έτους την κατεύθυνση στην οποία θέλουν να παρακολουθήσουν το μάθημα των Θρησκευτικών, ήτοι Καθολική, Διαμαρτυρόμενη, Ορθόδοξη, Μουσουλμανική ή Ισραηλιτική. Αν δεν θέλουν καμιά από αυτές τις κατευθύνσεις πρέπει να πάρουν το μάθημα της Ηθικής. Να σημειωθεί ότι δεν είναι απαραίτητο το παιδί να ανήκει σε μια από τις αντίστοιχες θρησκείες για να του επιτραπεί να παρακολουθήσει την αντίστοιχη κατεύθυνση. Έτσι τη μιά χρονιά το παιδί μπορεί να ακολουθήσει την Ορθόδοξη κατεύθυνση, την επόμενη την Διαμαρτυρόμενη και την τρίτη την Ηθική.

Η γλωσσική κοινότητα στην οποία ανήκει το σχολείο (φλαμανδόφωνη, γαλλόφωνη ή γερμανόφωνη) οφείλει να βρει και να πληρώσει τους καθηγητές της αντίστοιχης κατεύθυνσης ακόμη και αν ο αριθμός των εγγεγραμμένων μαθητών είναι πολύ μικρός. Οι καθηγητές πρέπει να έχουν εκπαίδευση στην παιδαγωγική αλλά και στην θεολογία της αντίστοιχης κατεύθυνσης. Μερικές φορές διορίζονται ως καθηγητές ιερωμένοι με τα αντίστοιχα προσόντα. Συνήθως ένας καθηγητής καλύπτει περισσότερα του ενός σχολεία. Οι διάφορες κατευθύνσεις οργανώνουν επίσης (υπό την καθοδήγηση των αντίστοιχων θρησκειών) τακτικές επιθεωρήσεις των καθηγητών για να εξασφαλιστεί υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο. Οι σύλλογοι γονέων υποστηρίζουν τις παράπλευρεςς δραστηριότητες που συνδέονται με τα αντίστοιχα μαθήματα. Ο προσυλητισμός των μαθητών (που παρακολουθούν κατεύθυνση άλλη από αυτήν στην οποία κανονικά θα έπρεπε να παρακολουθούν) απαγορεύεται.

Πριν από λίγα χρόνια έγινε μια μεγάλη συζήτηση στην γαλλόφωνη κοινότητα για το κατά πόσο θα έπρεπε να εμπλουτιστεί το μάθημα της Φιλοσοφίας και κατά κάποιο τρόπο να περιοριστεί αν όχι να καταργηθει τελείως το μάθημα των Θρησκευτικων τουλάχιστον στις τελευταίες τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Μαζεύτηκαν υπογραφές για τη διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης, προτάθηκαν καινοτόμες δραστηριότητες για την προετοιμασία του εδάφους αλλά τελικά δεν έγινε κάποια πρόοδος. Όπως και νάχει το πράγμα η ισχύουσα κατάσταση χαρακτηρίζεται από σαφές πνέυμα ανεξιθρησκείας ενώ οργανωνονται και κοινές δραστηριότητες μεταξύ των διαφόρων κατευθύνσεων.

3 comments:

An-Lu said...

Έτη φωτός οπως πάντα...τουλάχιστον έγινε ένα μικρό βηματάκι στα καθ' ημάς...

Takis Alevantis said...

Σ'ευχαριστώ an-lu για το σεφτέ ... Το νόημα του άρθρου (αλλά και του ιστολογίου γενικότερα) δεν είναι να τονίσει τις διαφορές, που σίγουρα υπάρχουν αλλά να δείξει τι γίνεται αλλού μήπως και κάποια ιδέα προσαρμοστεί στα καθ'ημάς.

Takis Alevantis said...

Ο φίλος Πασχάλης Παπαχριστόπουλος μου κοινοποίησε ένα άρθρο με τίτλο «Το μάθημα των θρησκευτικών στις χώρες της Ευρώπης» του ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ (από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ» 24/11/2002 στο ένθετο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ» που δημοσιεύεται εδώ.

Βέβαια το άρθρο παραλείπει (για ευνόητους λόγους) να αναφερθεί στο μάθημα της Ηθικής (Moral laïque) που είναι ισότιμο με το μάθημα των Θρησκευτικών και μπορεί να επιλεγεί αντί αυτών. Επίσης ότι (τουλάχιστον στο Βέλγιο) είναι δυνατόν κάποιος μαθητής να μεταπηδήσει από την μια κατεύθυνση σε άλλη (π.χ. από Ορθόδοξη σε Καθολική) ή και στην Ηθική.